وب چیست؟ و چه تاریخچه ای دارد

وب جزیی از اینترنت است. وب مخزنی از صفحات اینترنتی است که هر یک دارای آدرس مشخصی هستند و توسط آن آدرس ها مسیریابی یا یافته می گردند و کاربری که به شبکه اینترنت متصل شده (کامپیوتر آنها جزو کامپیوترهای دیگر اینترنت قرار گرفته است) می توانند با نوشتن آدرس صفحه ای از وب، بر روی نوار آدرس مرورگر خود، به صفحه وب مورد نظر که در مخزن صفحات وب در اینترنت قرار دارد، دسترسی یابد.

وب توسط تیم برنرزلی با نام شبکه گسترده جهانی یا (world wide web) اختراع گشت و تا قبل از آن، مفهوم ارتباط اینترنتی تنها منوط به ارسال و دریافت اطلاعات به صورت مستقیم از یک کاربر به یک کاربر دیگر بود (مانند ایمیل) اما با ظهور وب، فضا یا محدوده ای ایجاد گشت که کاربران در این فضا اطلاعات و دیتاهای خود را قرار می دادند و این فضاها به فضاهای کوچکتری به نام صفحات وب تقسیم می گشتند و هر صفحه دارای آدرس منحصر به فردی بود. کاربران دیگر از طریق تایپ آدرس در برنامه های مرورگری مانند اینترنت اکسپلورر، امکان مشاهده و بازدید آن صفحه که حاوی اطلاعاتی از نوع متن، عکس یا چیزهایی شبیه آن بود ، را پیدا می کردند.

ساختار یک آدرس اینترنتی وب

آدرس صفحات وب شامل 4 بخش : پروتکل که همان http یا ftp (یعنی دریافت یا ارسال اطلاعات) ، بخش www که اشاره به شبکه گسترده جهانی دارد، نام دامنه که همان نام سایت و یا صفحه است که اطلاعات در آن است و بخش آخر پسوند دامنه که به .com یا .net و ... ختم می شود. این 4 بخش، اشاره به مکانی در وب دارد که آن صفحه اینترنتی در آن قرار داده شده و حاوی اطلاعاتی به زبان html می باشد.

با وصل شدن شما به سرور ارائه دهنده سرویس اینترنتی، شما جزو میلیون ها کامپیوتر موجود در اینترنت قرار می گیرید و با تایپ آدرس یکی از صفحات وب در مرورگر خود، به جمع استفاده کنندگان وب می پیوندید. با این توصیف، می توان گفت که وب چیزی است در دل اینترنت و وب بدون اینترنت معنا نمی یابد، اما اینترنت خود بدون وب همچنان کار ارتباط میان کاربران را انجام می دهد.

تاریخچه وب

تیم برنرز لی در سال 1989 در حالی که در پژوهشگاه هسته ای سرن کار می کرد، شبکه جهانی وب را اختراع کرد. او در سال 1990، پایه های وب را توسعه داد و اجزای آن که شامل HTTP، HTML، یک مرورگر اینترنتی، یک سرور، و اولین وب سایت به منظور مدیریت اسناد بود را ایجاد کرد. این مرورگر خارج از پژوهشگاه سرن، برای سایر مؤسسات تحقیقاتی از ژانویه 1991 و سپس برای عموم مردم در آگوست 1991 در دسترس قرار داده شد. وب در CERN موفقیت آمیز بود و شروع به گسترش به سایر مؤسسات علمی و دانشگاهی کرد و در طی دو سال آینده، 50 وب سایت توسط آن ایجاد شد.

پژوهشگاه سرن، پروتکل وب (http) را در سال 1993 با حق امتیاز برای استفاده، در دسترس عموم قرار داد و امکان استفاده گسترده از آن را فراهم کرد. پس از انتشار مرورگر اینترنتی موزائیک توسط شرکت NCSA در اواخر همان سال، شبکه جهانی وب با هزاران وب سایت در کمتر از یک سال بسیار محبوب شد. Mosaic یک مرورگر گرافیکی بود که می‌توانست تصاویر درون خطی کدهای HTML را نمایش دهد و فرم‌ها را ارسال کند، وسپس توسط HTTPd، سروری که می‌توانست فرم‌ها را پردازش کند (توسط CGI) پردازش می شد.

مارک اندرسن و جیم کلارک سال بعد شرکت نت اسکیپ را تأسیس کردند و محصول خود با نام Navigator را منتشر کردند که جاوا و جاوا اسکریپت را به وب و صفحات HTML اضافه کرد. مرورگر آن ها به سرعت به مرورگر غالب تبدیل شد. نت اسکیپ در سال 1995 به یک شرکت عمومی تبدیل شد که باعث ایجاد جنون در اینترنت و وب شد. این جنون باعث ایجاد حباب دات کام در بورس نیویورک شد (که مختص به شرکت های اینترنتی و چند ده برابر شدن ارزش آن ها بود) . مایکروسافت با توسعه مرورگر خود، اینترنت اکسپلورر، پاسخ قاطعی به شرکت نت اسکیپ داد و با بسته‌بندی اینترنت اکسپلورر با محصول سیستم عامل خود ویندوز، به مدت 14 سال آن را به مرورگر غالب تبدیل کرد.

تیم برنرز لی، کنسرسیوم وب جهانی (W3C) را تأسیس کرد که XML را در سال 1996 ایجاد کرد و توصیه کرد که HTML با XHTML به صورت جدی تری جایگزین شود. در همین حین، توسعه دهندگان شروع به بهره برداری از یک ویژگی اینترنت اکسپلورر به نام XMLHttpRequest برای ساخت برنامه های Ajax کردند و انقلاب Web 2.0 را راه اندازی کردند. موزیلا، اپرا و اپل XHTML را رد کردند و WHATWG را ایجاد کردند که HTML5 را توسعه داد. در سال 2009، کنسرسیوم شبکه جهانی وب (W3C)، XHTML را پذیرفت و آن را به بیرون منتشر کرد و در سال 2019، کنترل مشخصات HTML را به WHATWG واگذار کرد.

وب جهانی در توسعه عصر اطلاعات نقش اساسی داشته است و ابزار اصلی میلیاردها نفر برای تعامل در اینترنت است.

اینترنت چیست؟

اینترنت که گاهی اوقات به آن، «شبکه» و در ایران به آن وب نیز گفته می شود، یک سیستم جهانی از شبکه‌های رایانه‌ای است -- شبکه‌ای از شبکه‌هایی که در آن کاربران در هر رایانه می‌توانند، در صورت داشتن مجوز، اطلاعات را از هر رایانه دیگری دریافت کنند (و گاهی اوقات مستقیما با کاربران در رایانه های دیگر صحبت کنند). اینترنت توسط آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته (ARPA) دولت ایالات متحده در سال 1969 طراحی شد و برای اولین بار با نام ARPANET شناخته شد.

هدف اولیه از آن، ایجاد شبکه ای بود که به کاربران یک کامپیوتر تحقیقاتی در یک دانشگاه اجازه می داد با کامپیوترهای تحقیقاتی در دانشگاه های دیگر "صحبت کنند". یک مزیت جانبی در طراحی ARPANet این بود که، از آنجایی که پیام‌ها می‌توانستند در بیش از یک جهت مسیریابی یا تغییر مسیر دهند، شبکه می‌توانست به کار خود ادامه دهد، حتی اگر بخش‌هایی از آن در صورت حمله نظامی، جنگ یا بلایای طبیعی نابود شود.

امروزه اینترنت یک سیستم عمومی، مشارکتی و خودپایدار است که چندین میلیارد نفر در سراسر جهان به آن دسترسی دارند. بسیاری از مردم از اینترنت به عنوان منبع اصلی آگاهی از اطلاعات استفاده می کنند و از طریق رسانه های اجتماعی و به اشتراک گذاری محتوا به ایجاد و رشد اکوسیستم اجتماعی خود کمک می کند. علاوه بر این، تجارت الکترونیک یا خرید آنلاین، به یکی از بزرگترین کاربردهای اینترنت تبدیل شده است.

اینترنت چگونه کار می کند

از نظر فیزیکی، اینترنت از بخشی از کل منابع شبکه های مخابراتی عمومی موجود، برای پیوند و ارتباط رایانه ها استفاده می کند. از نظر فنی، آنچه اینترنت را متمایز می کند، استفاده آن از مجموعه ای از پروتکل ها به نام پروتکل کنترل انتقال یا پروتکل اینترنت (TCP/IP) است. دو نسخه اخیر از فناوری اینترنت، با نام های اینترانت و اکسترانت نیز از پروتکل های TCP/IP استفاده می کنند.

اینترنت را می توان دارای دو جزء اصلی دانست: پروتکل های شبکه و سخت افزار. پروتکل‌ها، مانند مجموعه TCP/IP، مجموعه‌ای از قوانین را ارائه می‌کنند که دستگاه‌ها باید برای تکمیل وظایف از آنها پیروی کنند. بدون این مجموعه قوانین رایج، ماشین ها قادر به برقراری ارتباط با یکدیگر در سطح اینترنت نیستند.

پروتکل‌ها همچنین وظیفه ترجمه متن الفبایی یک پیام را به سیگنال‌های الکترونیکی که می‌توان از طریق اینترنت منتقل کرد، و سپس دوباره به متن خوانا و الفبایی برگرداند بر عهده دارند.

سخت افزار، دومین مؤلفه اصلی اینترنت است و شامل همه چیز از رایانه یا تلفن هوشمندی است که برای دسترسی به اینترنت استفاده می شود تا کابل هایی که اطلاعات را از یک دستگاه به دستگاه دیگر منتقل می کنند. انواع دیگر سخت افزار عبارتند از: ماهواره ها، رادیوها، دکل های تلفن همراه، روترها و سرورها.

این انواع مختلف از سخت افزار، اتصالات درون شبکه را تشکیل می دهند. دستگاه‌هایی مانند رایانه‌ها، تلفن‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها نقاط پایانی یا کلاینت‌ها هستند، در حالی که دستگاه‌هایی که اطلاعات را ذخیره می‌کنند سرورها هستند. خطوط انتقالی که داده‌ها را میان دستگاه ها و رایانه ها مبادله می‌کنند می‌توانند سیگنال‌های بی‌سیم از ماهواره‌ها یا 4G و دکل‌های تلفن همراه یا خطوط فیزیکی مانند کابل‌ها و فیبر نوری باشند.

فرآیند انتقال اطلاعات از یک دستگاه به دستگاه دیگر به سوئیچینگ بسته متکی است. به هر رایانه متصل به اینترنت یک آدرس IP منحصر به فرد اختصاص داده می شود که امکان شناسایی دستگاه را فراهم می کند. هنگامی که یک دستگاه سعی می کند پیامی را به دستگاه دیگری ارسال کند، داده ها از طریق اینترنت به شکل بسته های قابل مدیریت ارسال می شوند. به هر بسته یک شماره پورت اختصاص داده می شود که آن را به نقطه پایانی خود متصل می کند.

بسته ای که هم آدرس IP منحصر به فرد و هم شماره پورت دارد، می تواند از متن حروف الفبا به سیگنال های الکترونیکی با حرکت در لایه های مدل OSI از لایه برنامه بالا به لایه فیزیکی پایین ترجمه شود. سپس پیام از طریق اینترنت ارسال می شود، جایی که توسط روتر ارائه دهنده خدمات اینترنت (ISP) دریافت می شود. روتر آدرس مقصد اختصاص داده شده به هر بسته را بررسی می کند و تعیین می کند که کجا آن را ارسال کند.

در نهایت، بسته اطلاعات، به مشتری می رسد و به صورت معکوس از لایه فیزیکی پایین مدل OSI به لایه برنامه بالا حرکت می کند. در طول این فرآیند، داده‌های مسیریابی - شماره پورت و آدرس IP - از بسته حذف می‌شوند، بنابراین به داده‌ها اجازه می‌دهند به متن الفبایی برگردانده شوند و فرآیند انتقال تکمیل شود.

استفاده از اینترنت

به طور کلی می توان از اینترنت برای برقراری ارتباط در فواصل بزرگ یا کوچک، به اشتراک گذاری اطلاعات از هر نقطه از جهان و دسترسی به اطلاعات یا پاسخ دادن به هر سؤالی به صورت بلادرنگ استفاده کرد.

چند نمونه خاص از نحوه استفاده از اینترنت عبارتند از:

• رسانه های اجتماعی و اشتراک گذاری محتوا
  
  
• ایمیل و سایر اشکال ارتباطی، مانند گفتگوی رله اینترنتی (IRC)، تلفن اینترنتی، پیام‌رسان اینترنتی، کنفرانس ویدیویی
  
  
• آموزش و ارتقای خود از طریق دسترسی به برنامه های آموزش آنلاین، دوره ها و کارگاه ها
  
  
• جستجوی شغل -- هم کارفرما و هم متقاضی از اینترنت برای ارسال موقعیت‌های شغلی، مورد درخواست، و یا جستجوی افرادی که در سایت‌های شبکه‌های اجتماعی مانند لینکدین هستند استفاده می کنند.

نمونه های دیگر عبارتند از:

• گروه ها و انجمن های گفتگوی آنلاین
• گفتگوی آنلاین
• بازی آنلاین
• تحقیقات آنلاین
• خواندن روزنامه ها و مجلات الکترونیکی
• خرید آنلاین یا تجارت الکترونیک.

تفاوت بین شبکه جهانی وب و اینترنت

تفاوت اصلی بین اینترنت و شبکه جهانی وب (WWW یا وب) این است که اینترنت یک اتصال جهانی از شبکه ها است در حالی که وب مجموعه ای از اطلاعات است که می توان با استفاده از اینترنت به آنها دسترسی داشت. به عبارت دیگر، اینترنت زیرساخت است و وب، یک سرویس بر روی بستر اینترنت است.

وب پرکاربردترین بخش اینترنت است. ویژگی برجسته آن فرامتن است، روشی برای پیوند میان اطلاعات. در اکثر وب سایت ها، کلمات یا عبارات خاصی در متنی با رنگی متفاوت از بقیه ظاهر می شوند. اغلب این متن نیز زیر خط کشیده می شود. هنگامی که کاربر یکی از این کلمات یا عبارات را انتخاب می کند، به سایت یا صفحه مربوطه منتقل می شود. دکمه ها، تصاویر یا بخش هایی از تصاویر نیز می توانند به عنوان لینک استفاده می شوند.

وب دسترسی به میلیاردها صفحه اطلاعات را فراهم می کند. وبگردی از طریق یک مرورگر وب انجام می شود که محبوب ترین آنها گوگل کروم، فایرفاکس و اینترنت اکسپلورر هستند. ظاهر یک وب سایت خاص بسته به مرورگر مورد استفاده ممکن است کمی متفاوت باشد. نسخه های جدیدتر یا به روز شده یک مرورگر خاص می توانند ویژگی های پیچیده تری مانند انیمیشن، پشتیبانی از فایل های جدید صوتی تصویری را ارائه دهند.

امنیت و اینترنت

حجم زیادی از اطلاعات، چه عمومی و چه خصوصی، در سراسر اینترنت جمع آوری و نگهداری می شود و کاربران را در معرض خطر نقض داده ها و سایر تهدیدات امنیتی قرار می دهد. هکرها و کرکرها می توانند به شبکه ها و سیستم ها نفوذ کنند و اطلاعاتی مانند اطلاعات ورود به سیستم یا سوابق حساب بانکی و کارت اعتباری را سرقت کنند. برخی از اقداماتی که می توان برای محافظت از حریم خصوصی آنلاین انجام داد عبارتند از:

• نصب آنتی ویروس و ضد بدافزار
  
  
• ایجاد رمزهای عبور دشوار و متنوع که حدس زدن آنها غیرممکن است.
  
  
• استفاده از یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) یا حداقل یک مرورگر در مد خصوصی، مانند پنجره ناشناس Google Chrome.
  
  
• استفاده از پروتکل امن HTTPS
  
  
• خصوصی کردن همه حساب‌های رسانه اجتماعی.
  
  
• غیرفعال کردن تکمیل خودکار.
  
  
• خاموش کردن GPS دستگاه.
  
  
• به روز رسانی کوکی‌ها به طوری که هر زمان که کوکی نصب شد، هشدار لازم ارسال شود.
  
  
• خروج از حساب ها به جای بستن برگه تب ها در مرورگر و یا پنجره آن.
  
  
• در ایمیل‌های هرزنامه احتیاط کنید و هرگز محتوا را از منابع ناشناس باز یا دانلود نکنید.
  
  
• در هنگام دسترسی به Wi-Fi عمومی یا هات اسپات ها احتیاط کنید.

تأثیر اجتماعی اینترنت

تأثیر اجتماعی اینترنت را می توان هم از زاویه مثبت و هم از زاویه منفی دید. از یک طرف، مردم استدلال می کنند که اینترنت خطر انزوا، بیگانگی و کناره گیری از جامعه را افزایش داده است و به افزایش واکنش احساسی به نام FOMO یا ترس از دست دادن را تشدید کرده است. از سوی دیگر، مردم بر این باورند که اینترنت تأثیر معکوس بر جامعه داشته است و استدلال می‌کنند که اینترنت مشارکت مدنی، اجتماعی بودن و شدت روابط را افزایش افزایش داده است.

چه این تأثیرات خوب یا بد باشد، اینترنت نحوه تعامل و اتصال جوامع را تغییر داده است. یکی از نمونه های این تغییر، افزایش تمرکز بر رشد دانش شخصی و کاهش شلوغی در جامعه ای است که بر روی کار، خانواده و محیط بیرون تاثیر گذاشته است. مردم اکنون در حال ایجاد روابط اجتماعی بر اساس علایق، کارها و ارزش های فردی خود هستند. جوامع توسط افراد همفکر نه تنها به صورت آفلاین و حضوری، بلکه از طریق اینترنت و انبوهی از محیط های آنلاین که ایجاد و ارائه می شود، شکل می گیرند. سایت‌های شبکه‌های اجتماعی - مانند فیس‌بوک، اینستاگرام و لینکدین - به پلتفرم‌های مورد علاقه مردم هم برای مشاغل و هم برای اشخاص تبدیل شده‌اند که به دنبال انجام انواع کارها و برقراری ارتباط با دیگران هستند.

مزایای اینترنت

مزایای اینترنت عبارتند از:

• دسترسی به اطلاعات، دانش و آموزش بی پایان.
  
  
• افزایش توانایی برای برقراری ارتباط، اتصال و اشتراک گذاری.
  
  
• امکان کار از خانه، همکاری و دسترسی به نیروی کار جهانی.
  
  
• فرصت فروش و کسب درآمد به عنوان یک کسب و کار یا فردی.
  
  
• دسترسی به منبع نامحدودی از منابع سرگرمی، مانند فیلم، موسیقی، ویدیو و بازی.
  
  
• توانایی تقویت تأثیر پیام و کمک به خیریه‌ها و سایر سازمان‌ها، این اجازه را به سازمان ها می‌دهد تا به مخاطبان بیشتری دست یابند و مجموع کمک‌ها را افزایش دهند.
  
  
• دسترسی به اینترنت اشیا (IoT)، که به لوازم خانگی و دستگاه‌ها امکان اتصال و کنترل از طریق رایانه یا تلفن هوشمند را می‌دهد.
  
  
• امکان ذخیره داده ها و اشتراک گذاری آسان فایل ها با فضای ذخیره سازی ابری.
  
  
• امکان نظارت و کنترل فوری حساب‌های شخصی، مانند حساب‌های بانکی یا صورت‌حساب‌های کارت اعتباری.

تاریخچه اینترنت

ARPANet، یا خود اینترنت، برای اولین بار در سال 1969 به کار گرفته شد. در سال 1983، ARPANet به استفاده از مجموعه پروتکل شبکه به نام TCP/IP تبدیل شد و در سال 1985، شبکه بنیاد ملی علوم (NSFN) این شبکه را برای اتصال کامپیوتر دانشگاه طراحی کرد.

ارتباطات از طریق اینترنت در سال 1989 زمانی که پروتکل انتقال ابرمتن (HTTP) ایجاد شد، به شدت بهبود یافت و به پلتفرم های مختلف رایانه ای توانایی اتصال به سایت های اینترنتی مشابه را داد. در سال 1993، مرورگر وب Mosaic ساخته شد و روانه بازار شد.

اینترنت در طول سالیان عمر خود به رشد و تکامل خود ادامه داده است. برای مثال، IPv6 برای پیش‌بینی یک گسترش عظیم در آینده در تعداد آدرس‌های IP موجود طراحی شده است. در یک توسعه مرتبط، IoT محیط رو به رشدی است که در آن تقریبا هر موجودیت یا شیء را می توان با یک شناسه منحصر به فرد (UID) و توانایی انتقال خودکار داده ها از طریق اینترنت کنترل یا ارائه کرد.

تحولات صورت گرفته با اینترنت

اینترنت، سیستمی جهانی از شبکه هایی از کامپیوترهای به هم پیوسته است که از پروتکل اینترنتی استانداردی (TCP/IP) برای خدمت رسانی به میلیاردها کاربر در سراسر جهان استفاده می کند. اینترنت، شبکه ای است که از میلیون ها شبکه محلی یا سراسری مخفی، عمومی، دانشگاهی، تجاری، و دولتی تشکیل شده است که توسط تکنولوژی های الکترونیکی، بی سیمی، و نوری به یکدیگر،متصل شده اند. اینترنت، محدوده وسیعی از منابع اطلاعاتی و سرویس ها نظیر صفحات به هم گره خورده اینترنتی در شبکه جهانی وب (World Wide Web یا WWW) و یا ایمیل های الکترونیکی را در خود جای داده است.

اکثر رسانه های قدیمی نظیر تلفن، موزیک، فیلم و تلویزیون، با ظهور و پیشرفت اینترنت، دچار دگرگونی شده اند. یکی از این دگرگونی ها، ظهور و تولد سرویس های ارسال صوت از طریق پروتکل های اینترنتی (VoIP) و IPTV است.

روزنامه ها، کتاب ها، و انتشاراتی ها نیز، خود را با تکنولوژی وب سایت تطبیق داده اند. اینترنت، شکلی جدیدی از محاورات میان مردم از طریق ارسال پیام آنلاین، انجمن های اینترنتی، و شبکه های اجتماعی، به وجود آورده است و یا به آن سرعت داده است. خرید آنلاین نیز نام و تکنولوژی جدیدی می باشد که ثمره ای از ظهور و پیشرفت اینترنت در میان مردم را نشان می دهد.

منشا پیدایش اینترنت

منشاء اینترنت، به تحقیقات سال های 1960 میلادی بر می گردد. دولت ایالات متحده، در تلاش برای ساخت شبکه ای مستحکم و بی عیب از کامپیوترها برای اهداف تجاری مخفی بود.

در سال 1980 میلادی، همزمان با بنیان گذاری هیات علمی جهانی در ایالات متحده، و همچنین با راهیابی موسسات و نهادهای خصوصی در این هیات، باعث شد تا از همه جهان، کامپیوترهایی به این شبکه به هم پیوسته بپیوندند و از تکنولوژی آن استفاده کنند.

خصوصی سازی این پروژه در سال های 1990، باعث شد تا شبکه بین المللی حاصله عمومی شود به طوریکه کلیه جنبه های زندگی مدرن انسان ها را تحت تاثیر قرار داد. در سال 2009، طبق تخمینی که زده می شد، یک چهارم مردم سراسر دنیا، از اینترنت استفاده می کردند.

نظارت جهانی بر اینترنت

اینترنت، هیچگونه مرکزیتی برای مدیریت ندارد، چه در تکنولوژی به کار رفته در آن و چه در سیاست هایی که برای دسترسی و استفاده از آن در جهان وضع می شود. هر شبکه ای که به اینترنت متصل می شود، می تواند برای خود، قوانین و مقرارات خاصی را داشته باشد.

تنها چیزی که توسط نهادها و ارگان ها در دنیا نظارت می شود، تعاریفی از دسترسی برای دو اصل اساسی به نام "فضای نام ها" می باشد که شامل: فضای آدرس پروتکل اینترنتی و سیستم نام دامنه است که مسقیما توسط سازمانی به نام اتحادیه اینترنتی برای تخصیص نام ها و شماره ها (ICANN)، نگهداری می شوند.

زیربنای فنی و استاندارد سازی هسته اصلی پروتکل ها (IPv4 و IPv6)، یا IETF، سازمانی غیر درآمدزا می باشد که فعالیت آن توسط داوطلبانی از سراسر دنیا صورت می گیرد و هرکسی می تواند با داشتن مهارت های فنی خاصی، در آن شرکت نماید.

مطالب مرتبط:
ویکی پدیا: وب جهان گستر